Ο θαυμαστός νέος κόσμος του corporate culture

Πάνε έξι χρόνια από τότε που αποφάσισα να εγκαταλείψω τον κόσμο των επιχειρήσεων και να ακολουθήσω σόλο καριέρα. Λίγο πριν τα τριάντα κλάταρα. Δεν άντεχα πλέον τόση πολύ βλακεία συγκεντρωμένη σε τόσο μικρό χώρο. Στις επιχειρήσεις που δούλεψα έννοιες όπως αυτονόητο και κοινή λογική ήταν υπό καθημερινή διαπραγμάτευση. Η ειρωνεία της ιστορίας βέβαια είναι πως από τη μέρα που έφυγα έχω κληθεί κατά καιρούς να παράσχω συμβουλευτικές υπηρεσίες. Για ένα περίεργο λόγο που δεν έχω καταφέρει να καταλάβω οι επιχειρηματίες γουστάρουν πολύ να τους λες τα στραβά τους ευθέως. Τόσο πολύ που είναι διατεθειμένοι να σε πληρώσουν για να τους τα πεις αρκεί να μην έχεις την ψευδαίσθηση πως είναι εξίσου διατεθειμένοι να κάνουν κάτι για να τα αλλάξουν. Καλώς ήρθατε στον θαυμαστό νέο κόσμο του corporate culture.

Τα πράγματα που καταλαβαίνω για την εταιρική κουλτούρα μπορεί να τα καταλάβει ο οποιοσδήποτε. Όπως κι όλα τα πράγματα στη ζωή είναι θέμα αντίληψης. Η δική μου αντίληψη όσον αφορά τις επιχειρήσεις κατάλαβα από πολύ νωρίς στη ζωή μου πως δεν συμβάδιζε με αυτή των περισσοτέρων στελεχών. Και λέω στελέχη γιατί στις μέρες μας όλοι στελέχη θέλουν να θεωρούνται.

Πάντα σε όσες εταιρίες εργάστηκα το μόνο πράγμα που με ενδιέφερε ήταν το αποτέλεσμα. Αργότερα κατάλαβα πως τους περισσότερους σε μια εταιρία το αποτέλεσμα είναι το τελευταίο που τους ενδιαφέρει. Και πολλές φορές σε αυτούς τους περισσότερους συμπεριλαμβάνεται και η διοίκηση μιας επιχείρησης. Ο εκάστοτε διευθυντής είναι πάντα δέσμιος των στελεχών του. Θεωρητικά τον έχουν βάλει εκεί για να βγάζει τα εμπόδια που οδηγούν στο καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Πρακτικά αναλώνεται στο να διατηρεί ισορροπίες. Η ιδεολογία του σύγχρονου manager συνοψίζεται στη φράση «διαίρει και βασίλευε».

Το μεγαλύτερο πρόβλημα σε όλες τις επιχειρήσεις είναι το λεγόμενο middle level management. Δηλαδή όλοι αυτοί που θέλουν να γίνουν χαλίφηδες στη θέση του χαλίφη. Γι αυτή την κατηγορία ανθρώπων το αποτέλεσμα είναι το τελευταίο πράγμα που τους απασχολεί. Αυτό που τους απασχολεί είναι πως θα έχουν τον κώλο τους καλυμμένο. Το οποίο σημαίνει πως για να γίνει η εκάστοτε δουλειά θα φροντίσουν πρώτα να διασφαλίσουν πως δεν θα κληθούν σε περίπτωση αποτυχίας να αναλάβουν την ευθύνη. Όταν όμως κανείς δεν αναλαμβάνει ευθύνες κανείς δεν αναλαμβάνει και ρίσκα. Κι αν μια δουλειά δεν έχει ρίσκα δεν έχει και πολλές πιθανότητες να πετύχει.

Σε όλες τις εταιρίες υπάρχει χάσμα μεταξύ παραγωγής και πωλήσεων. Οι μεν δεν καταλαβαίνουν τους δε. Στην παραγωγή πιστεύουν πως από τη στιγμή που το προϊόν ή η υπηρεσία που παράγουν είναι καλό θα έπρεπε και να πουλάει κι όταν αυτό δεν συμβαίνει είναι επειδή οι πωλητές μαλακίζονται. Στις πωλήσεις από την άλλη πιστεύουν πως από τη στιγμή που τραβάνε όλο το κουπί να πείσουν τον εκάστοτε πελάτη όλη η εταιρία θα έπρεπε να τους παίρνει πίπες. Σε κάθε εταιρία ο διευθυντής παραγωγής θεωρεί τον διευθυντή πωλήσεων/marketing μεγάλο κόπανο και τούμπαλιν. Οι μεν έχουν μαύρα μεσάνυχτα από το πώς λειτουργεί η αγορά και οι δε πιστεύουν πως η απόσταση από το να σχεδιάσεις ένα προϊόν στο χαρτί μέχρι την τελική του παραγωγή είναι μηδαμινή.

Ένα άλλο μεγάλο πρόβλημα το οποίο όμως δεν σχετίζεται με στενά εταιρικά θέματα είναι το γιατί δουλεύει ο καθένας μας. Για μένα η δουλειά ήταν πάντα ένα μέσο. Ήταν δηλαδή το όχημα για να αποκτήσω κάποια πράγματα που κατά περίσταση με ενδιέφεραν, όπως μια μηχανή, ένα σπίτι, καλύτερα ρούχα, ένα καλό ζευγάρι ηχεία, ένα καλό ταξίδι και πάει λέγοντας. Αργότερα διαπίστωσα πως για πάρα πολλούς ανθρώπους η δουλειά είναι αυτοσκοπός. Είναι οι ίδιοι άνθρωποι που αν βγεις μαζί τους για ποτό δεν έχουν τίποτα να σου πουν πέραν την δουλειάς. Αυτό είναι πρόβλημα. Όσες φορές στη ζωή μου συνεργάστηκα με ανθρώπους με τους οποίους εκτός δουλειάς δεν είχα τίποτα να πω η συνεργασία ήταν αποτυχία.

Επίσης έχω παρατηρήσει πως πολλοί άνθρωποι όταν τους λέω πως για μένα η δουλειά είναι μέσο με ρωτάνε, δηλαδή δεν αγαπάς τη δουλειά σου; Την αγαπάω ρε κόπανε αλλά εξίσου και περισσότερο αγαπάω τις γυναίκες, τα βιβλία, τις βόλτες και χίλια δύο άλλα πράγματα. Κάποια στιγμή κατάλαβα πως όσοι θεωρούν τη δουλειά τους μέσο είναι πολύ πιο παραγωγικοί από αυτούς που τη βλέπουν ως αυτοσκοπό. Ο λόγος είναι πως το μυαλό πρέπει να έχει κι άλλα ερεθίσματα για να είναι παραγωγικό. Αυτή ακριβώς η νοοτροπία είναι που έχει οδηγήσει στην παραγωγή μιας στρατιάς ανθρώπων οι οποίοι κοινωνικά μιλώντας είναι τελείως βαρετοί. Από τη στιγμή που παραμυθιαστήκαμε πως η δουλειά είναι ότι πιο σημαντικό υπάρχει στη ζωή μας δεν είναι να απορείς μετά γιατί τόσα πολλά πράγματα γύρω μας πάνε τόσο πολύ στραβά.